Ticari hayatta vadesi geçmiş alacaklar, şirketlerin nakit akışını ve finansal sağlığını tehdit eden en önemli sorunlardan biridir. Etkili icra takibi süreçleri yönetmek, bu noktada kritik bir önem taşır. Başarılı bir alacak tahsili süreci, sadece haciz işlemiyle sınırlı değildir; öncesinde ve sonrasında atılacak stratejik adımlarla bir bütündür. Bu rehber, alacaklı şirketlerin ve onlara danışmanlık yapan alacaklı vekili profesyonellerin izlemesi gereken yol haritasını sunmaktadır.
Ayrıca bu yazıda ele aldığımız konuları okumak yerine dinlemek isterseniz aynı konuları tartıştığımız podcast bölümümüzü aşağıdan kolayca dinleyebilirsiniz:
İcra Takibi Öncesi Atılması Gereken Stratejik Adımlar
Hukuki süreci başlatmadan önce yapılan hazırlık, tahsilat başarısını doğrudan etkiler. Bu aşamada aceleci davranmak yerine, planlı hareket etmek gerekir. Sağlam bir temel oluşturmak, sürecin ilerleyen aşamalarında karşılaşılacak zorlukları en aza indirir.
İhtarname Gönderimi: Sürecin Resmi Başlangıcı
İcra takibine başlamadan önce borçluya noter aracılığıyla bir ihtarname göndermek, oldukça stratejik bir adımdır. İhtarname, borcun ödenmesi için son bir çağrı niteliği taşır.
- Resmi Bir Uyarıdır: Borçluya, konunun ciddiyetini ve yasal yollara başvurulacağını net bir şekilde bildirir.
- Temerrüde Düşürür: Borçluyu yasal olarak temerrüde düşürerek faiz işlemeye başlamasını sağlar.
- Uzlaşma Kapısı Açar: Bazen bu resmi uyarı, borçlunun ödeme yapmak için harekete geçmesini sağlayabilir.
Bu aşama, ileride açılabilecek bir ticari alacak davası için de önemli bir delil niteliği taşır. Konuyla ilgili daha fazla bilgi için Ticaret ve Borçlar Hukuku kategorimizi inceleyebilirsiniz.
Borçlunun Mal Varlığı Sorgulama: Harekete Geçmeden Önce Bilgilenin
“Boş bir kaba kaşık sallamak” deyiminde olduğu gibi, borçlunun üzerinde hiçbir mal varlığı yoksa başlatılan icra takibi sonuçsuz kalabilir. Borçlunun mal varlığı sorgulama işlemi, takibin hedefe ulaşıp ulaşmayacağını öngörmenizi sağlar. Bu sorgulama ile borçlunun üzerine kayıtlı gayrimenkul, araç veya banka hesapları gibi değerler hakkında ön bilgi edinilir. Bu bilgi, özellikle ihtiyati haciz gibi teminat mekanizmalarını kullanırken büyük avantaj sağlar.
Hangi İcra Takibi Yolu Sizin İçin Doğru?
Türk hukuk sisteminde alacakların tahsili için temel olarak iki farklı takip yolu bulunur. Doğru yolu seçmek, sürecin hızını ve verimliliğini belirler.
İlamsız İcra Takibi: Hızlı ve Pratik Çözüm
Elinizde bir mahkeme kararı (ilam) olmadan, doğrudan fatura, sözleşme, çek veya senet gibi belgelere dayanarak başlatılan takip türüdür. İlamsız takip, özellikle çek senet tahsili gibi durumlarda en sık başvurulan yöntemdir.
- Hızlıdır: Dava süreci beklenmediği için alacağa daha çabuk kavuşma imkanı sunar.
- Düşük Maliyetlidir: Dava masrafları olmadığı için başlangıçta daha ekonomiktir.
- İtiraza Açıktır: Ancak en büyük dezavantajı, borçlunun 7 gün içinde borca itiraz edebilmesidir. Borçlunun itirazı, takibi durdurur ve bu durumda alacaklının itirazın iptali davası açması gerekir. Borçlunun yapabileceği itirazlar hakkında bilgi için İcra Takibine İtiraz Rehberi yazımıza göz atabilirsiniz.
Bu süreçler hakkında genel bilgi almak için İcra ve İflas Hukuku sayfamızı ziyaret edebilirsiniz.
İlamlı İcra Takibi: Mahkeme Kararına Dayalı Güçlü Adım
Alacaklının, alacağını bir mahkeme kararı ile ispatladığı durumlarda başvurulan yoldur. Elinizde lehinize sonuçlanmış bir gerekçeli karar varsa, bu yola başvurabilirsiniz. Borçlunun bu takip türünde borcun esasına itiraz etme hakkı yoktur; sadece ödeme yaptığını veya borcun zamanaşımına uğradığını iddia edebilir. Bu da onu alacaklı için çok daha güçlü bir konuma getirir.
Mal Kaçırmanın Önlenmesi: İhtiyati Haciz Kararı Nasıl Alınır?
Takip sürecinde en çok korkulan senaryolardan biri, borçlunun üzerindeki malları başkalarına devrederek takibi sonuçsuz bırakmasıdır. İşte bu noktada mal kaçırmanın önlenmesi için en etkili silah, ihtiyati hacizdir. İhtiyati haciz nasıl alınır?sorusu bu yüzden kritiktir.
- Amaç: Dava veya takip sonuçlanana kadar borçlunun mallarına geçici olarak el konulmasını sağlamaktır.
- Şartlar: Alacağın vadesinin gelmiş olması ve bir belgeye dayanması gerekir. Vadesi gelmemiş alacaklar için ise borçlunun kaçma veya mal kaçırma hazırlığında olduğuna dair güçlü şüpheler bulunmalıdır.
- Süreç: Mahkemeden talep edilir ve genellikle alacak miktarının %15’i civarında bir teminat yatırılması istenir.
Karar alındıktan sonra 10 gün içinde esas takibe geçilmesi zorunludur.
Haciz Sürecinde Karşılaşılan Zorluklar ve Çözüm Yolları
Haciz işlemi, alacak tahsilinin en somut adımıdır ancak kendi içinde zorluklar barındırabilir.
Borçlunun Mal Kaçırma Girişimleri
İhtiyati haciz kararı alınamayan durumlarda borçlu, mallarını üçüncü kişilere devredebilir. Bu durumda, yapılan bu hileli satışların iptali için “tasarrufun iptali davası” açılabilir. Bu dava, borçlunun alacaklıdan mal kaçırmak amacıyla yaptığı devir işlemlerini geçersiz kılmayı hedefler. Bu konu, miras hukukundaki mirastan mal kaçırma (muris muvazaası)davalarıyla benzer mantığa sahiptir.
Üçüncü Kişilerin İstihkak İddiaları
Haciz sırasında, haczedilen malın borçluya değil, başka bir üçüncü kişiye ait olduğu iddia edilebilir. Bu duruma “istihkak iddiası” denir.
- Eğer üçüncü kişinin iddiası güçlüyse, alacaklı olarak bu iddiaya karşı istihkak davası açmanız gerekir.
- Bu davada, malın aslında borçluya ait olduğunu ve iddianın kötü niyetli olduğunu ispatlamakla yükümlüsünüz.
- Haczedilen malın satışı sonrası ortaya çıkabilecek sorunlar için İcra İhalesinin Feshi Davası hakkındaki yazımızı da inceleyebilirsiniz.
Neden Bir Alacaklı Vekili ile Çalışmalısınız?
İcra ve iflas hukuku, teknik detaylar ve sıkı süreler içeren karmaşık bir alandır. Sürecin bir alacaklı vekili tarafından yönetilmesi, hak kayıplarını önler ve tahsilat olasılığını artırır.
- Doğru Strateji: Hangi takip yolunun seçileceğini, ne zaman ihtiyati haciz istenmesi gerektiğini bilir.
- Sürelerin Takibi: İhtarname, itiraz, dava açma gibi kritik süreleri kaçırmanızı engeller.
- Bürokrasiden Kurtarır: Adliye ve icra dairelerindeki tüm işlemleri sizin adınıza yürütür.
- Başarı Oranını Artırır: Borçlunun hamlelerine karşı hukuki argümanlar geliştirerek süreci lehinize çevirir.
Profesyonel bir destek almadan önce Avukatla İlk Görüşme Hazırlığı rehberimizden faydalanabilirsiniz.
Sonuç olarak, etkili icra takibi proaktif bir yaklaşım gerektirir. Sürecin her aşamasında bilgiye dayalı ve stratejik hareket etmek, vadesi geçmiş alacaklarınızı başarılı bir şekilde tahsil etmenizin anahtarıdır. Bu süreçle ilgili yasal düzenlemelerin orijinal metnine İcra ve İflas Kanunu üzerinden ulaşabilirsiniz.
Daha fazla hukuki makale ve güncel gelişmeler için Blog Sayfamızı takip etmeye devam edin.
Yasal Uyarı: Bu blog yazısı genel bilgilendirme amaçlı olup, hukuki tavsiye niteliği taşımaz. Özel durumlarınız için mutlaka bir avukata danışınız.
- Bu içeriği beğendiyseniz, yorum bırakmayı ve paylaşmayı unutmayın!
- E-posta bültenimize kaydolarak benzer içeriklerden haberdar olun.
- Konu ile ilgili sorularınız için bizimle iletişime geçin!
- Bu sitede yayımlanan yazıların tamamı veya bir kısmı, Çakır Lex Hukuk Bürosu’nun yazılı izni olmaksızın kopyalanamaz, çoğaltılamaz, yayımlanamaz veya dağıtılamaz. İzinsiz kullanım halinde ilgili kişi veya kurumlar hakkında tüm yasal haklarımızı kullanacağımızı bildiririz.
