Basit sözleşme örneği nasıl yazılır? Günlük yaşantımızda sıkça karşılaştığımız küçük çaplı alım-satımlar veya basit hizmet alımları için resmi bir güvenceye ihtiyaç duyarız. İkinci el bir eşya alırken, bir tamirat işi yaptırırken ya da özel ders alırken taraflar arasında yaşanabilecek anlaşmazlıkların önüne geçmek için temel bir sözleşme hazırlamak oldukça önemlidir. Bu rehber, hukukçu olmayan kişilerin bile kolayca anlayabileceği pratik bilgilerle kendi basit sözleşmelerini nasıl hazırlayabileceklerini adım adım anlatmaktadır. Unutmayın, bu yazı genel bilgilendirme amaçlı olup, hukuki danışmanlık yerine geçmez. Karmaşık veya yüksek değerli işlemler için mutlaka bir hukuk profesyoneline danışmanız önerilir.
Ayrıca bu yazıda ele aldığımız konuları okumak yerine dinlemek isterseniz aynı konuları tartıştığımız podcast bölümümüzü aşağıdan kolayca dinleyebilirsiniz:
Neden Basit Bir Sözleşmeye İhtiyaç Duyarız?
Günlük hayatta sözleşme yapma alışkanlığı, olası sorunların önüne geçmede kritik bir rol oynar. Sözleşme, tarafların hak ve yükümlülüklerini netleştirir. Böylece ileride çıkabilecek “öyle denmemişti”, “eksik yapıldı” gibi tartışmaları engeller.
- Tarafların beklentilerini netleştirir.
- Anlaşmazlık durumunda bir kanıt niteliği taşır.
- Olası maddi ve manevi kayıpları önler.
- Güven ilişkisini pekiştirir.
Basit Bir Sözleşmede Olması Gerekenler Nelerdir?
Bir sözleşmenin temel amacı, taraflar arasındaki anlaşmanın şartlarını yazılı hale getirmektir. Bu nedenle, sözleşmede olması gerekenler listesi, anlaşmanın kapsamına göre değişiklik gösterse de, bazı temel unsurlar her zaman bulunmalıdır.
Tarafların Kimlik Bilgileri
Sözleşmenin ilk ve en önemli adımı, anlaşmaya taraf olan kişilerin kimlik bilgilerinin doğru ve eksiksiz bir şekilde yazılmasıdır.
- Adı ve Soyadı: Tarafların tam ve doğru isimleri.
- T.C. Kimlik Numarası (veya Pasaport Numarası): Kimlik doğrulaması için önemlidir.
- Adres Bilgileri: İletişim ve tebligat için gereklidir.
- İletişim Bilgileri (Telefon, E-posta): Hızlı iletişim için faydalıdır.
Sözleşmenin Konusu (Ne İçin Anlaşılıyor?)
Bu bölümde, sözleşmenin ne hakkında olduğu açık ve net bir şekilde ifade edilmelidir. Alım satım sözleşmesi basit bir şekilde hazırlanacaksa satılan malın cinsi, markası, modeli, ayırt edici özellikleri belirtilmelidir. Eğer bir hizmet sözleşmesi hazırlama durumu varsa, sunulacak hizmetin tanımı, kapsamı ve süresi detaylandırılmalıdır.
- Örnek (Alım-Satım): “Satıcı, aşağıda özellikleri belirtilen ikinci el XYZ marka çamaşır makinesini Alıcı’ya satmayı; Alıcı da bu makineyi satın almayı kabul ve taahhüt eder.”
- Örnek (Hizmet): “Hizmet Veren, Hizmet Alan’ın evindeki banyo bataryasının tamiratını ve çalışır duruma getirilmesini kabul ve taahhüt eder.”
Bedel ve Ödeme Şartları
Sözleşmenin olmazsa olmazlarından biri de bedeldir. Mal veya hizmet karşılığında ödenecek tutar, ödeme şekli (nakit, havale vb.), ödeme tarihi veya taksitlendirme varsa bu detaylar açıkça yazılmalıdır.
- Toplam bedel rakam ve yazı ile belirtilmelidir.
- Ödeme takvimi (peşinat, taksitler vb.) net olmalıdır.
- Gecikme durumunda uygulanacak faiz veya cezai şart (opsiyonel) eklenebilir.
Tarafların Hak ve Yükümlülükleri
Her iki tarafın da sözleşme kapsamında ne gibi sorumluluklar üstlendiği bu bölümde açıklanır. Örneğin, satıcının malı ayıpsız teslim etme yükümlülüğü, alıcının bedeli zamanında ödeme yükümlülüğü gibi. Hizmet sözleşmelerinde ise hizmetin ne zaman başlayacağı, ne kadar süreceği, hangi standartlarda yapılacağı gibi konulara değinilir. Bu konularda daha detaylı bilgi için İş Hukuku ve Çalışma Hakları kategorimizdeki yazılara göz atabilirsiniz.
Sözleşmenin Süresi ve Fesih Şartları (Gerekliyse)
Özellikle hizmet sözleşmeleri için geçerli olan bu bölümde, sözleşmenin ne kadar süreyle geçerli olacağı ve hangi durumlarda tarafların sözleşmeyi sonlandırabileceği (fesih) belirtilir.
İmza ve Tarih
Sözleşmenin geçerliliği için en kritik unsurlardan biri tarafların imzalarıdır. Her iki taraf da hazırlanan metni okuyup anladığını belirterek sözleşmeyi imzalamalıdır. İmza atılan tarih de mutlaka belirtilmelidir. Adi yazılı sözleşme geçerliliği büyük ölçüde tarafların hür iradeleriyle attıkları imzalara dayanır.
Sözleşme İmzalarken Nelere Dikkat Edilir?
Hazırladığınız veya size sunulan bir sözleşmeyi imzalamadan önce dikkat etmeniz gereken bazı önemli noktalar vardır. Aceleci davranmak, ileride istenmeyen sonuçlar doğurabilir.
- Okuyun ve Anlayın: Sözleşmenin her maddesini dikkatlice okuyun. Anlamadığınız veya muğlak bulduğunuz yerleri sormaktan çekinmeyin. Gerekirse bir hukuki belge okuma rehberinden faydalanın.
- Boşluk Bırakmayın: Sözleşmede doldurulması gereken boş alanlar varsa, imzalamadan önce bu alanların doğru bilgilerle doldurulduğundan emin olun.
- Ekleri Kontrol Edin: Sözleşmeye atıfta bulunulan ek belgeler varsa (örneğin, teknik şartname), bu ekleri de inceleyin.
- Şahit (İsteğe Bağlı): Özellikle önemli gördüğünüz anlaşmalarda, sözleşme imzalanırken tarafsız şahitlerin bulunması ve onların da sözleşmeye imza atması, olası bir uyuşmazlıkta ispat kolaylığı sağlayabilir.
- Kopya Alın: İmzalanan sözleşmenin bir kopyasını mutlaka kendiniz için alın.
Pratik Hukuk Rehberi: Adi Yazılı Sözleşmenin Yeri
Türk hukuk sisteminde sözleşmeler için kural olarak şekil serbestisi ilkesi geçerlidir. Yani kanunda özel bir şekil şartı öngörülmedikçe, tarafların karşılıklı ve birbirine uygun irade beyanlarıyla sözleşme kurulmuş olur. Adi yazılı sözleşme, tarafların kendi aralarında hazırlayıp imzaladıkları, noter onayı gerektirmeyen sözleşme türüdür. Günlük hayattaki birçok basit işlem için bu tür sözleşmeler yeterli ve geçerlidir. Ancak, örneğin gayrimenkul hukuku ve emlak işlemleri gibi bazı alanlarda kanun, sözleşmenin resmi şekilde (örneğin tapuda) yapılmasını zorunlu kılar.
Borçlar hukuku temel prensiplerine göre, taraflar sözleşme yaparken kanunun emredici hükümlerine, ahlaka, kamu düzenine, kişilik haklarına aykırı ve konusu imkânsız olan sözleşmeler yapamazlar. Böyle bir durumda sözleşme geçersiz sayılabilir. Bu konuda daha fazla bilgi için Medeni Hukuk ve Uygulamaları sayfamızı ziyaret edebilirsiniz.
Basit Bir Sözleşme Şablonu (Örnek)
Aşağıda, alım-satım ve hizmet sözleşmeleri için uyarlanabilecek genel bir sözleşme şablonu bulunmaktadır. Bu sadece bir örnektir ve kendi ihtiyaçlarınıza göre detaylandırmanız gerekir.
BASİT ALIM-SATIM / HİZMET SÖZLEŞMESİ
Taraflar:
- Satıcı/Hizmet Veren:
- Adı Soyadı: ………………………………………
- T.C. Kimlik No: …………………………………
- Adres: ……………………………………………………………………………………
- Telefon: ……………………………………… E-posta: ……………………………………
- Alıcı/Hizmet Alan:
- Adı Soyadı: ………………………………………
- T.C. Kimlik No: …………………………………
- Adres: ……………………………………………………………………………………
- Telefon: ……………………………………… E-posta: ……………………………………
Sözleşmenin Konusu: İşbu sözleşme, Satıcı/Hizmet Veren tarafından Alıcı/Hizmet Alan’a ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… (Malın/Hizmetin detaylı açıklaması) satılması/sunulması ve karşılığında kararlaştırılan bedelin ödenmesi şartlarını düzenler.
Bedel ve Ödeme Şartları: Sözleşme konusu mal/hizmet bedeli toplam …………………… TL (Yazıyla: ………………………………………… Türk Lirası)’dır. Ödeme şekli: ……………………………………………………………………………………………………………………… (Peşinat, taksit detayları, ödeme tarihleri vb. belirtilebilir.)
Tarafların Hak ve Yükümlülükleri:
- Satıcı/Hizmet Veren, sözleşme konusu malı/hizmeti kararlaştırılan niteliklerde ve zamanda teslim etmeyi/sunmayı taahhüt eder.
- Alıcı/Hizmet Alan, sözleşme konusu mal/hizmet bedelini kararlaştırılan şekilde ve zamanda ödemeyi taahhüt eder.
- (Diğer spesifik yükümlülükler eklenebilir.)
Sözleşme Tarihi: …/…/……
İmzalar:
Satıcı/Hizmet Veren İmzası Alıcı/Hizmet Alan İmzası …………………………… ……………………………
Sözleşme Sonrası Dikkat Edilmesi Gerekenler
Sözleşme imzalandıktan sonra da bazı hususlara dikkat etmek, haklarınızın korunması açısından önemlidir. Ödemelerinizi banka kanalıyla veya dekont karşılığında yapmanız, ileride ödeme yapılıp yapılmadığına dair bir uyuşmazlık çıkması durumunda size kanıt sunacaktır. Benzer şekilde, hizmetin ifası veya malın teslimi gibi aşamalarda da yazılı kayıtlar tutmak faydalı olabilir. Eğer bir anlaşmazlık yaşanırsa ve çözülemezse, Tüketici Hakları ve Anlaşmazlıklar konusunda bilgi alabilir veya bir avukata başvurabilirsiniz.
Bu konuda bir .gov veya .edu uzantılı kaynak olarak, T.C. Ticaret Bakanlığı Tüketicinin Korunması ve Piyasa Gözetimi Genel Müdürlüğü’nün web sitesinde (https://ticaret.gov.tr/tuketici) sözleşmeler ve tüketici hakları ile ilgili genel bilgilere ulaşabilirsiniz.
Umarız bu pratik hukuk rehberi, günlük hayattaki basit anlaşmalarınızda size yol gösterir ve haklarınızı korumanıza yardımcı olur. Daha fazla hukuki bilgi ve güncel gelişmeler için blog sayfamızı takip etmeyi unutmayın.
Yasal Uyarı: Bu blog yazısı genel bilgilendirme amaçlı olup, hukuki tavsiye niteliği taşımaz. Özel durumlarınız için mutlaka bir avukata danışınız.
- Bu içeriği beğendiyseniz, yorum bırakmayı ve paylaşmayı unutmayın!
- E-posta bültenimize kaydolarak benzer içeriklerden haberdar olun.
- Konu ile ilgili sorularınız için bizimle iletişime geçin!
- Bu sitede yayımlanan yazıların tamamı veya bir kısmı, Çakır Lex Hukuk Bürosu’nun yazılı izni olmaksızın kopyalanamaz, çoğaltılamaz, yayımlanamaz veya dağıtılamaz. İzinsiz kullanım halinde ilgili kişi veya kurumlar hakkında tüm yasal haklarımızı kullanacağımızı bildiririz.
