Yeni bir iş kurma heyecanı, çoğu zaman hukuki detayların göz ardı edilmesine neden olabilir. Ancak sağlam bir temel olmadan inşa edilen her yapı gibi, hukuki altyapısı zayıf şirketler de eninde sonunda ciddi sorunlarla karşılaşır. Bu yazıda, şirket kuruluşu hataları arasında en sık yapılanları ve bu hatalardan nasıl kaçınabileceğinizi ele alacağız. Amacımız, girişimci hukuku çerçevesinde adımlarınızı daha güvenli atmanızı sağlamaktır.
Bu süreçte atılacak doğru adımlar, şirketinizin gelecekteki başarısı için kritik bir yatırımdır. Hukuki süreçleri başından doğru yönetmek, sizi olası anlaşmazlıklardan, finansal kayıplardan ve itibar zedelenmesinden korur.
Ayrıca bu yazıda ele aldığımız konuları okumak yerine dinlemek isterseniz aynı konuları tartıştığımız podcast bölümümüzü aşağıdan kolayca dinleyebilirsiniz:
Yanlış Şirket Türü Seçimi
Şirket kurarken verilecek ilk ve en önemli kararlardan biri tür seçimidir. Bu seçim, vergi yükümlülüklerinden ortakların sorumluluklarına kadar her şeyi etkiler. Doğru şirket türü seçimi yapılmaması, ileride geri dönülmesi zor mali ve idari sorunlar yaratabilir.
Limited Şirket (Ltd. Şti.) Kurmak
Limited şirketler, genellikle daha az ortaklı ve orta ölçekli işletmeler için tercih edilir. Ortakların sorumluluğu, koydukları sermaye ile sınırlıdır. Bu yapı, yönetim esnekliği sunmasıyla avantajlıdır. Ancak hisse devri, anonim şirketlere göre daha meşakkatlidir.
Anonim Şirket (A.Ş.) Esasları
Anonim şirketler ise daha büyük ölçekli hedefleri olan, halka açılmayı düşünen veya çok sayıda ortağa sahip girişimler için uygundur.
- Sermaye paylara bölünmüştür.
- Hisse devri kolaydır.
- Yönetim kurulu aracılığıyla profesyonel bir yönetim yapısı kurulabilir.
Çözüm: Faaliyet alanınız, sermaye yapınız, ortak sayısı ve gelecek hedeflerinizi bir şirket avukatı ile değerlendirin. Hangi türün sizin için daha avantajlı olduğuna bu profesyonel analizden sonra karar verin.
Ana Sözleşmeyi Hafife Almak
Ana sözleşme hazırlama süreci, şirketinizin anayasasını yazmak gibidir. Standart, internetten bulunmuş taslak metinler kullanmak, yapılan en büyük şirket kuruluşu hataları arasındadır. Her şirketin dinamiği farklıdır ve ana sözleşme bu dinamiğe özel olmalıdır.
Sık Görülen Ana Sözleşme Hataları:
- Şirketin faaliyet alanının (amaç ve konu) dar tutulması: Bu durum, gelecekte yeni bir iş koluna girmek istediğinizde sözleşme değişikliği gerektirir.
- Sermaye payları ve oranlarının net belirtilmemesi: Ortaklar arası kâr dağılımı ve oy haklarında belirsizlik yaratır.
- Yönetim ve temsil yetkilerinin muğlak bırakılması: Kimin, hangi durumlarda şirketi temsil edeceği net olmalıdır.
- Hisse devri koşullarının belirlenmemesi: Ortaklardan birinin ayrılmak istemesi durumunda yaşanacak süreci karmaşıklaştırır.
Bu gibi eksiklikler, doğrudan Ticaret ve Borçlar Hukuku kapsamında ciddi uyuşmazlıklara zemin hazırlar.
Ortaklık Sözleşmesini Atlamak
Türk Ticaret Kanunu, şirket ana sözleşmesini zorunlu kılarken, ortaklar arası ilişkileri düzenleyen ortaklık sözleşmesi(veya hissedarlar sözleşmesi) genellikle ihmal edilir. Oysaki bu sözleşme, ortakların birbirlerine karşı hak ve yükümlülüklerini düzenleyen gizli bir anayasadır.
Ortaklık Sözleşmesi Neleri İçermeli?
- Kâr dağıtım politikası ve prensipleri.
- Ortakların şirketteki görev ve sorumlulukları.
- Anlaşmazlık durumunda izlenecek çözüm yolları (örneğin, arabuluculuk şartı).
- Bir ortağın ayrılması veya vefatı durumunda hisselerinin ne olacağı.
- Rekabet yasağı ve gizlilik yükümlülükleri.
Bu sözleşme, gelecekteki olası kriz anlarında hayat kurtarıcı bir rol oynar ve hukuki risk yönetimi için vazgeçilmezdir.
Ticaret Unvanı ve Marka Tescilini İhmal Etmek
Şirketinizin ismi (ticaret unvanı) ve markanız, en değerli varlıklarınızdır. Kuruluş aşamasında bu isimlerin başka bir firma tarafından kullanılıp kullanılmadığı kontrol edilmelidir.
- Ticaret Unvanı: Şirketinizin resmi kimliğidir ve Ticaret Sicili’nde tescil ettirilmelidir. Güncel kayıtlara Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi’nin resmi web sitesinden ulaşabilirsiniz.
- Marka Tescili: Ürün veya hizmetlerinizi rakiplerden ayıran işaretlerin (logo, isim vb.) yasal korumasıdır. Tescil edilmemiş bir marka, başkaları tarafından kullanılabilir ve tüm emekleriniz boşa gidebilir. Bu durum, marka ve patent hukuku alanında haklarınızı korumanızı sağlar.
Vergi ve Sosyal Güvenlik Yükümlülüklerini Bilmemek
Şirket kurmak, beraberinde düzenli vergi ve SGK yükümlülükleri getirir. Bu yükümlülüklerin zamanında ve doğru bir şekilde yerine getirilmemesi, ciddi idari para cezalarına ve faizlere yol açar.
- Kurumlar Vergisi / Gelir Vergisi
- Katma Değer Vergisi (KDV)
- Muhtasar Beyannamesi
- Çalışanlar için SGK primleri
Bu süreçlerin takibi için mali müşavir desteği almak şarttır. Ancak hukuki uyuşmazlıklar söz konusu olduğunda, özellikle vergi denetimlerinde veya itiraz süreçlerinde Vergi Hukuku ve Vergi İhtilafları alanında uzman bir avukatla çalışmak önemlidir.
Neden Bir Şirket Avukatı ile Çalışmalısınız?
Tüm bu hatalardan kaçınmanın en etkili yolu, süreci en başından itibaren bir şirket avukatı ile yürütmektir. Avukat sadece bir belge hazırlayıcı değil, aynı zamanda stratejik bir danışmandır.
Bir Avukatın Sağlayacağı Avantajlar:
- Doğru Planlama: İş modelinize en uygun şirket yapısını ve ana sözleşmeyi tasarlar.
- Hukuki Risk Yönetimi: Olası riskleri öngörerek sizi koruyacak hukuki önlemleri alır (örneğin, sağlam bir ortaklık sözleşmesi).
- Mevzuat Takibi: Sürekli değişen ticaret ve vergi yasalarına uyum sağlamanıza yardımcı olur.
- Uyuşmazlık Çözümü: Ortaklar arasında veya üçüncü kişilerle yaşanacak sorunlarda sizi en doğru şekilde temsil eder.
Sonuç olarak, şirket kurmak sadece bir fikri hayata geçirmek değil, aynı zamanda o fikri hukuki olarak koruma altına almaktır. Şirket kuruluşu hataları genellikle bilgi eksikliği ve maliyetten kaçınma düşüncesiyle yapılır. Ancak unutmayın ki kuruluşta yapılacak küçük bir hukuki yatırım, gelecekte sizi on binlerce liralık davalardan ve işinizi kaybetme riskinden koruyacaktır. Daha fazla hukuki bilgi ve makale için blog sayfamızı ziyaret edebilirsiniz.
Yasal Uyarı: Bu blog yazısı genel bilgilendirme amaçlı olup, hukuki tavsiye niteliği taşımaz. Özel durumlarınız için mutlaka bir avukata danışınız.
- Bu içeriği beğendiyseniz, yorum bırakmayı ve paylaşmayı unutmayın!
- E-posta bültenimize kaydolarak benzer içeriklerden haberdar olun.
- Konu ile ilgili sorularınız için bizimle iletişime geçin!
- Bu sitede yayımlanan yazıların tamamı veya bir kısmı, Çakır Lex Hukuk Bürosu’nun yazılı izni olmaksızın kopyalanamaz, çoğaltılamaz, yayımlanamaz veya dağıtılamaz. İzinsiz kullanım halinde ilgili kişi veya kurumlar hakkında tüm yasal haklarımızı kullanacağımızı bildiririz.
