Boşanma, duygusal olarak zorlu bir süreç olmasının yanı sıra, mali açıdan da karmaşık ve endişe verici olabilir. Bu süreçteki en büyük korkulardan biri, eşlerden birinin ortak malları veya kişisel katkıyla edinilmiş değerleri diğer eşten gizlemesi, yani boşanmada mal kaçırma yoluna gitmesidir. Eğer “Eşim benden mal kaçırıyor olabilir mi?” diye düşünüyorsanız, yalnız değilsiniz. Bu yazı, eşimin mal varlığını öğrenme, mal kaçırma şüphesini araştırma, ispat etme ve haklarınızı korumak için ihtiyati tedbir talebi gibi yasal yolları anlamanıza yardımcı olacaktır. Adil bir boşanma mal rejimi tasfiyesi için bilgi sahibi olmak ilk adımdır.
Boşanmada Mal Kaçırma Nedir ve Neden Endişe Yaratır?
Boşanmada mal kaçırma, eşlerden birinin, boşanma davası sırasında veya öncesinde, mal paylaşımını kendi lehine çevirmek amacıyla, yasal mal rejimi gereği paylaşıma tabi olacak mal varlığını kasıtlı olarak azaltması, gizlemesi veya devretmesidir.
Bu durum, diğer eş için büyük bir endişe kaynağıdır çünkü:
- Mal paylaşımının adaletsiz olmasına yol açar.
- Eşin yasal hakkı olan payı almasını engeller.
- Boşanma sonrası maddi güvenceyi tehlikeye atar.
Türkiye’de yasal mal rejimi olan edinilmiş mallara katılma rejimi, evlilik birliği içinde edinilen malların boşanma halinde eşler arasında eşit olarak paylaşılmasını öngörür. Mal kaçırma girişimleri bu temel prensibi baltalar. Bu nedenle Aile Hukuku ve Boşanma Davaları süreçlerinde dikkatli olmak gerekir.
Eşimin Mal Varlığını Öğrenme Yöntemleri: Mal Varlığı Araştırması Nasıl Yapılır?
Eşinizin tüm mal varlığını detaylı olarak bilmemeniz normaldir. Ancak boşanma sürecinde adil bir paylaşım için bu bilgilere ulaşmak kritik önem taşır. Peki, eşimin mal varlığını öğrenme ve mal varlığı araştırması nasıl yapılır?
Avukat Aracılığıyla Talep Edilebilecek Bilgiler
Bir avukat aracılığıyla, mahkemeden eşinizin mal varlığına ilişkin resmi kurumlardan bilgi istenmesi talep edilebilir. Bu araştırmalar genellikle şunları kapsar:
- Tapu Kayıtları: Eşinizin üzerine kayıtlı gayrimenkuller (ev, arsa, dükkan vb.).
- Banka Hesapları: Yurtiçi ve bazen yurtdışı bankalardaki mevduatları, hesap hareketleri.
- Araç Kayıtları: Eşinizin adına kayıtlı motorlu taşıtlar.
- Şirket Ortaklıkları: Ticaret Sicili kayıtları üzerinden eşinizin ortak olduğu veya sahibi olduğu şirketler.
- SGK Kayıtları: Çalışma durumu, gelir düzeyi hakkında dolaylı bilgi sağlayabilir.
- Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK): Borsa İstanbul’da işlem gören hisse senedi veya diğer sermaye piyasası araçları.
Mahkeme Sürecinde Mal Varlığı Araştırması
Boşanma veya mal rejimi tasfiyesi davası açıldığında, mahkeme, talebiniz üzerine ilgili kurumlara (bankalar, Tapu Müdürlüğü, Trafik Tescil, Ticaret Sicili vb.) yazı yazarak eşinizin mal varlığı hakkında bilgi toplayabilir.
- Taleplerinizin belirli ve net olması önemlidir. Genel bir araştırma yerine, şüphelendiğiniz varlık türlerine odaklanmak süreci hızlandırır.
- Bu süreç, Medeni Hukuk ve Uygulamaları çerçevesinde yürütülür ve yasal dayanağı güçlüdür.
Boşanmada Mal Kaçırma İspatı Nasıl Yapılır?
Şüphelenmek yeterli değildir; mal kaçırma iddiasını ispatlamak gerekir. Boşanmada mal kaçırma ispatı, dikkatli bir delil toplama süreci gerektirir.
Mal Kaçırma Yöntemleri Neler Olabilir?
Eşlerin başvurabileceği bazı yaygın mal kaçırma yöntemleri şunlardır:
- Düşük Bedelle Satış: Malları (özellikle gayrimenkul veya araç) piyasa değerinin çok altında bir bedelle yakın akraba veya arkadaşlara devretmek.
- Üçüncü Kişilere Para Transferi: Banka hesaplarındaki paraları güvenilir görünen üçüncü kişilere aktarmak.
- Sahte Borç Yaratma: Gerçekte olmayan borçlar için senet düzenlemek veya borçlanmış gibi göstermek.
- Nakit Saklama: Banka hesaplarını boşaltıp nakit olarak saklamak.
- Şirket Üzerinden Gizleme: Şirket varlıklarını kişisel amaçlarla kullanmak veya şirket değerini düşük göstermek.
- Olağandışı Bağışlamalar: Boşanma öncesi ani ve büyük miktarda “hediye” veya bağışlamalar yapmak.
İspat İçin Kullanılabilecek Deliller
Mal kaçırmayı ispatlamak için aşağıdaki deliller kullanılabilir:
- Banka Hesap Ekstreleri: Boşanma davası açılmadan önceki veya dava sırasındaki şüpheli ve yüksek meblağlı para transferleri, ani hesap boşaltmalar.
- Tapu ve Araç Kayıtları: Dava öncesi yakın tarihlerde yapılan devir işlemlerinin kayıtları.
- Tanık Beyanları: Mal kaçırma girişimlerine şahit olan veya bu konuda bilgisi olan kişilerin ifadeleri.
- Bilirkişi Raporları: Mahkemenin atayacağı uzmanların (mali müşavir, gayrimenkul değerleme uzmanı vb.) hazırlayacağı raporlar. Örneğin, devredilen malın gerçek değerini belirleyen raporlar.
- Elektronik Yazışmalar: E-posta, mesajlaşma gibi kayıtlarda mal kaçırma niyetini veya işlemini gösteren ifadeler (Bu delillerin hukuka uygun elde edilmesi çok önemlidir).
- Şirket Kayıtları ve Finansal Tablolar: Şirket ortağı olan eşin mal kaçırma amacıyla yaptığı usulsüzlükleri gösterebilir.
İspatın Hukuki Sonuçları
Eğer boşanmada mal kaçırma ispatlanırsa, mahkeme bu durumu göz önünde bulundurur:
- Kaçırılan mal veya değeri, sanki hala mevcutmuş gibi mal paylaşımına dahil edilir.
- Diğer eşin alması gereken pay, bu değer üzerinden hesaplanır.
- Bazı durumlarda, kötü niyetli davranış nedeniyle farklı hukuki sonuçlar da doğabilir.
- Detaylı bilgi için Boşanmada Mal Paylaşımı Nasıl Yapılır? yazımızı inceleyebilirsiniz.
Mal Kaçırmayı Önlemek İçin Alınabilecek Tedbirler: İhtiyati Tedbir Talebi
Mal kaçırma şüphesi kuvvetli ise, dava sonuçlanana kadar eşinizin malları devretmesini veya üzerinde işlem yapmasını engellemek için ihtiyati tedbir talebinde bulunabilirsiniz.
İhtiyati Tedbir Nedir ve Ne Zaman Talep Edilir?
İhtiyati tedbir, dava konusu olan hakkın elde edilmesini güvence altına almak için, mahkeme kararıyla uygulanan geçici bir hukuki korumadır. Boşanma ve mal rejimi davalarında, eşin mal kaçırma riskine karşı malların devrini önlemek amacıyla istenir.
- Ne Zaman İstenir: Boşanma davasıyla birlikte veya mal rejimi tasfiyesi davası açılırken, hatta dava devam ederken bile talep edilebilir.
- Şartı: Mahkemeye, mal kaçırma riskinin mevcut ve ciddi olduğuna dair deliller sunmak veya en azından bu konuda kuvvetli bir şüphe olduğunu göstermek gerekir.
Hangi Mallar Üzerine İhtiyati Tedbir Konulabilir?
İhtiyati tedbir genellikle şu tür mallar üzerine konulabilir:
- Gayrimenkuller: Tapu kaydına “satılamaz” veya “devredilemez” şerhi konulur.
- Bankadaki Paralar: Hesaplara bloke konulabilir.
- Araçlar: Trafik kaydına şerh düşülerek satışı engellenebilir.
- Şirket Hisseleri: Hisse devrinin önlenmesi için tedbir kararı alınabilir.
İhtiyati Tedbir Talebi Nasıl Yapılır?
İhtiyati tedbir talebi, genellikle bir avukat aracılığıyla, boşanma veya mal rejimi davasının görüldüğü Aile Mahkemesi’ne sunulan bir dilekçe ile yapılır. Dilekçede;
- Tedbir istenen mallar net olarak belirtilir.
- Mal kaçırma riskini destekleyen gerekçeler ve varsa deliller sunulur.
- Mahkeme, talebi ve sunulanları değerlendirerek tedbir kararı verip vermeyeceğine karar verir. Genellikle karşı taraf dinlenmeden, dosya üzerinden karar verilir.
- Bu süreçte Boşanma Davası Dava Rehberi gibi kaynaklar yol gösterici olabilir.
Dikkat Edilmesi Gerekenler ve Profesyonel Yardım
Boşanmada mal kaçırma iddiaları ve ispat süreçleri oldukça teknik ve karmaşıktır.
- Hızlı Hareket Edin: Şüpheleriniz varsa zaman kaybetmeden hukuki destek almanız çok önemlidir. Zaman geçtikçe malların izini sürmek zorlaşabilir.
- Profesyonel Destek Şart: Bu tür davalarda mutlaka Aile Hukuku ve Boşanma Davaları konusunda uzman bir avukattan yardım almalısınız. Avukatınız, doğru adımları atmanızı, gerekli delilleri toplamanızı ve ihtiyati tedbir talebi gibi kritik başvuruları usulüne uygun yapmanızı sağlar.
- Gerçekçi Olun: Her şüphe mal kaçırma anlamına gelmeyebilir. Avukatınızla durumu objektif olarak değerlendirin.
Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
Eşim evlenmeden önceki mallarını (kişisel mallarını) kaçırabilir mi?
Türk Medeni Kanunu’na göre kişisel mallar (evlenmeden önceki mallar, miras kalan mallar vb.) mal paylaşımına dahil edilmez. Ancak bu malların gelirleri veya evlilik birliğine yapılan katkılar farklı değerlendirilebilir. Kişisel malın satılıp yerine edinilmiş mal alınması gibi durumlarda ispat ve hesaplama karmaşıklaşabilir.
Mal varlığı araştırması ne kadar sürer?
Süreç, araştırılacak mal varlığının çeşitliliğine, ilgili kurumların yanıt verme hızına ve davanın genel seyrine göre değişir. Birkaç aydan daha uzun sürebilir.
İhtiyati tedbir kararı kesin midir? Kaldırılabilir mi?
İhtiyati tedbir kararı geçici bir önlemdir. Karşı taraf, tedbirin haksız olduğu gerekçesiyle itiraz edebilir veya teminat göstererek tedbirin kaldırılmasını talep edebilir. Dava sonunda verilen nihai kararla tedbirin akıbeti belli olur.
Sonuç
Boşanmada mal kaçırma şüphesi, haklı bir endişe olabilir ve bu durumda haklarınızı korumak için yasal yollar mevcuttur. Eşimin mal varlığını öğrenme amacıyla mal varlığı araştırması yapılabilir, mal kaçırma girişimleri delillerle ispatlanabilir ve ihtiyati tedbir talebi ile malların güvence altına alınması sağlanabilir. Adil bir boşanma mal rejimi tasfiyesi için en önemli adım, süreci doğru yönetmek ve vakit kaybetmeden uzman bir boşanma avukatına danışmaktır. Unutmayın, bilgi güçtür ve haklarınızı bilmek, bu zorlu süreçte size yol gösterecektir. Daha fazla hukuki bilgi ve güncel gelişmeler için Blog sayfamızı takip edebilirsiniz.
Mal rejimleri ile ilgili yasal düzenlemeler için Türk Medeni Kanunu’nun ilgili maddelerine (ilgili bölümleri arayarak) göz atabilirsiniz.
Yasal Uyarı: Bu blog yazısı genel bilgilendirme amaçlı olup, hukuki tavsiye niteliği taşımaz. Özel durumlarınız için mutlaka bir avukata danışınız.
- Bu içeriği beğendiyseniz, yorum bırakmayı ve paylaşmayı unutmayın!
- E-posta bültenimize kaydolarak benzer içeriklerden haberdar olun.
- Konu ile ilgili sorularınız için bizimle iletişime geçin!
- Bu sitede yayımlanan yazıların tamamı veya bir kısmı, Çakır Lex Hukuk Bürosu’nun yazılı izni olmaksızın kopyalanamaz, çoğaltılamaz, yayımlanamaz veya dağıtılamaz. İzinsiz kullanım halinde ilgili kişi veya kurumlar hakkında tüm yasal haklarımızı kullanacağımızı bildiririz.
İLETİŞİME GEÇİN