Pazaryeri vergilendirme, Trendyol, Hepsiburada gibi platformlarda satış yapan on binlerce işletme ve girişimci için en önemli konulardan biridir. E-ticaretin bu dinamik alanında faaliyet göstermek, büyük fırsatlar sunarken beraberinde ciddi yasal sorumluluklar da getirir. Bu rehber, ticari faaliyetlerinizi yasal zeminde ve güvenle sürdürmeniz için hazırlandı.
Bu yazıda, şahıs şirketi kurulumundan fatura düzenine, gelir vergisi istisnasından dropshipping vergisi uygulamalarına kadar tüm süreçleri adım adım ele alacağız. Amacımız, olası vergi cezalarından kaçınarak işinizi sağlam temeller üzerine kurmanıza yardımcı olmaktır. Konuyla ilgili daha genel hukuki kontroller için E-ticaret Hukuki Kontrol Listesi yazımıza da göz atabilirsiniz.
Ayrıca bu yazıda ele aldığımız konuları okumak yerine dinlemek isterseniz aynı konuları tartıştığımız podcast bölümümüzü aşağıdan kolayca dinleyebilirsiniz:
Pazaryeri Satışları İçin Şirket Kurmak Zorunlu mu?
Evet, ticari bir faaliyet olan internet üzerinden satış yapmak için vergi mükellefi olmanız gerekir. Süreklilik arz eden satışlar yapıyorsanız, bir şirket kurarak yasal statü kazanmalısınız. Bu, sizi kayıt dışı ekonomi risklerinden korur.
Pazaryeri satıcıları için en yaygın iki şirket türü bulunur:
- Şahıs Şirketi: Kurulumu daha kolay ve daha az maliyetlidir. Genellikle e-ticarete yeni başlayanlar için ideal bir seçenektir.
- Sermaye Şirketi (Limited veya Anonim): Daha yüksek hedefleri olan ve kurumsal bir yapı arayan girişimciler için uygundur.
Şirket kurma sürecinde yapılan hatalar, ileride büyük sorunlara yol açabilir. Bu nedenle Şirket Kuruluşu Hatalarıhakkındaki yazımızı inceleyerek sürece daha hazırlıklı başlayabilirsiniz.
E-Ticarette Gelir Vergisi İstisnası: Şirket Kurmadan Satış
Bazı durumlarda, şirket kurmadan da pazaryerlerinde satış yapmak mümkündür. Devlet, evden üretim yapan küçük girişimcileri desteklemek amacıyla bir vergi muafiyeti sunar. Bu, gelir vergisi istisnası e-ticaret olarak bilinir ve belirli şartlara bağlıdır.
Esnaf Vergi Muafiyeti Şartları Nelerdir?
Bu muafiyetten yararlanmak için aşağıdaki koşulları sağlamanız gerekir:
- Sanayi tipi veya seri üretim yapan makineler kullanmamalısınız.
- Ürünleri bizzat evde kendiniz üretmelisiniz (dışarıdan alıp satmamalısınız).
- Herhangi bir fiziki iş yeriniz olmamalıdır.
- Satışlardan elde edilen tüm hasılatı, bu iş için açılmış tek bir banka hesabında toplamalısınız.
- Yıllık hasılatınız, her yıl yeniden belirlenen yasal sınırı aşmamalıdır (Bu tutar 2024 yılı için 1.1 Milyon TL idi).
Bu şartları sağlıyorsanız, vergi dairesinden “Esnaf Vergi Muafiyeti Belgesi” alarak şirket kurmadan e-ticaretyapabilirsiniz. Banka, hesabınıza yatan paradan %4 oranında bir stopaj kesintisi yapar ve sizin adınıza vergi dairesine öder. Resmi bilgi için Gelir İdaresi Başkanlığı’nın Esnaf Vergi Muafiyeti Belgesi sayfasını ziyaret edebilirsiniz.
KDV, Stopaj ve Pazaryeri Komisyonları
Vergi mükellefi olan işletmelerin düzenli olarak yerine getirmesi gereken bazı temel yükümlülükleri vardır. Bunların başında KDV beyannamesi gelir.
E-Ticarette KDV Beyannamesi ve Oranları
Yaptığınız her satış için müşterinize KDV’li fatura kesmek zorundasınız. KDV beyannamesi e-ticaret satıcıları için her ay düzenli olarak verilir.
- Sattığınız ürünün türüne göre KDV oranı %1, %10 veya %20 olabilir.
- Ay içinde müşterilerinizden tahsil ettiğiniz KDV’lerden, mal veya hizmet alırken ödediğiniz KDV’leri düşersiniz.
- Aradaki fark, ödenecek KDV olarak beyan edilir ve ödenir.
Trendyol Vergi ve Komisyon Faturalarını Gider Gösterme
Pazaryerleri, size sağladıkları hizmetler (listeleme, reklam, kargo vb.) için komisyon alır. Bu komisyonlar için adınıza bir fatura düzenlerler. Trendyol vergi faturası olarak da bilinen bu belgeler, sizin için önemli bir gider kalemidir.
Bu komisyon faturalarını ve diğer işle ilgili harcamalarınızı (ürün maliyeti, kargo, ambalaj vb.) muhasebe kayıtlarınıza işleyerek gider olarak gösterebilirsiniz. Bu sayede ödeyeceğiniz gelir veya kurumlar vergisi matrahını düşürmüş olursunuz.
E-Arşiv ve E-Fatura Zorunluluğu
E-ticarette yapılan her satışın belgelendirilmesi esastır. Vergi mükellefi olan satıcılar, müşterilerine e-arşiv fatura veya e-fatura düzenlemekle yükümlüdür.
- E-Arşiv Fatura: Nihai tüketiciye (şahıslara) yapılan satışlar için düzenlenir.
- E-Fatura: Vergi mükellefi olan başka bir şirkete (B2B) satış yapıldığında düzenlenir.
Belirli bir ciro limitini aşan işletmelerin zorunlu olarak e-fatura sistemine geçmesi gerekir. Bu limitler her yıl GİB tarafından güncellenir. E-arşiv fatura zorunluluğu, e-ticaret yapan tüm vergi mükellefleri için geçerlidir. GİB pazaryeri entegrasyonu sağlayan yazılımlar, bu süreci otomatikleştirerek işinizi kolaylaştırır.
Dropshipping (Stoksuz Satış) Vergilendirmesi ve Hukuku
Dropshipping vergisi, stoksuz satış modelini benimseyenler için kritik bir konudur. Bu modelde vergi sorumluluğunun olmadığı algısı tamamen yanlıştır. Stoksuz satış hukuku açısından satıcı sizsiniz ve tüm yasal sorumluluk size aittir.
Dropshipping vergilendirme süreci şu şekilde işler:
- Siz Müşteriye Fatura Kesersiniz: Müşteri ürünü sizden 100 TL’ye satın aldığında, müşteriye KDV dahil 100 TL’lik bir e-arşiv fatura düzenlersiniz.
- Tedarikçi Size Fatura Keser: Tedarikçi, ürünü size 70 TL’ye sattıysa, sizin adınıza KDV dahil 70 TL’lik bir fatura keser.
- Karınız Vergilendirilir: Aradaki 30 TL’lik fark, sizin kârınızdır. Bu kâr üzerinden gelir veya kurumlar vergisi ödersiniz.
Yükümlülükleri İhmal Etmenin Sonuçları
Vergi yükümlülüklerini zamanında ve doğru bir şekilde yerine getirmemek, ciddi yaptırımlara neden olur.
- Vergi Ziyaı Cezası: Ödenmeyen verginin bir katı tutarında ceza kesilir.
- Usulsüzlük Cezaları: Fatura düzenlememek gibi usule aykırı işlemler için uygulanır.
- Gecikme Faizi: Zamanında ödenmeyen vergiler için aylık olarak işletilir.
- Banka Hesaplarına Bloke: Vergi borçları nedeniyle banka hesaplarınıza el konulabilir.
Bu tür durumlarla karşılaşmanız halinde haklarınızı bilmeniz önemlidir. Detaylı bilgi için Vergi Cezaları Karşısında Haklarınız makalemizi okuyabilirsiniz. Tüm vergi süreçlerinizde profesyonel destek almak için Vergi Hukuku ve Vergi İhtilafları alanında uzman bir avukattan yardım almanız en doğrusu olacaktır.
Yasal Uyarı: Bu blog yazısı genel bilgilendirme amaçlı olup, hukuki tavsiye niteliği taşımaz. Özel durumlarınız için mutlaka bir avukata danışınız.
- Bu içeriği beğendiyseniz, yorum bırakmayı ve paylaşmayı unutmayın!
- E-posta bültenimize kaydolarak benzer içeriklerden haberdar olun.
- Konu ile ilgili sorularınız için bizimle iletişime geçin!
- Bu sitede yayımlanan yazıların tamamı veya bir kısmı, Çakır Lex Hukuk Bürosu’nun yazılı izni olmaksızın kopyalanamaz, çoğaltılamaz, yayımlanamaz veya dağıtılamaz. İzinsiz kullanım halinde ilgili kişi veya kurumlar hakkında tüm yasal haklarımızı kullanacağımızı bildiririz.
