Ayıplı Mal veya Hizmet Aldım: Tüketici Hakem Heyeti 2025 Başvuru Rehberi ve Para Sınırları
Günlük hayatta yaptığımız alışverişlerde bazen beklentilerimiz karşılanmaz. Yeni aldığınız telefonun kamerası çalışmayabilir. Ya da internetten sipariş ettiğiniz mobilya, hasarlı gelebilir. Bu gibi durumlarda tüketicinin haklarını koruyan önemli bir mekanizma vardır. Bu mekanizma, Tüketici Hakem Heyeti’dir (THH).
Peki, satın alınan bir ürün bozuk çıktığında ne yapmalısınız? Ayıplı mal iadesi için hangi yolları izlemelisiniz? Bu rehberde, Tüketici Hakem Heyeti başvurusunun nasıl yapılacağını adım adım anlatacağız. Ayrıca THH parasal sınırlar 2025 yılı için beklenen güncellemeleri ve yasal haklarınızı detaylandıracağız.
Ayıplı Mal ve Ayıplı Hizmet Nedir? Yasal Haklarınız Nelerdir?
Bir malın veya hizmetin “ayıplı” sayılması için belirli koşulları taşıması gerekir. Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun, bu kavramları net bir şekilde tanımlar. Haklarınızı bilmeniz, doğru adımları atmanızı sağlar.
Ayıplı mal, tüketiciye teslim anında, taraflarca kararlaştırılmış olan örnek ya da modele uygun olmamasıdır. Ayrıca objektif olarak sahip olması gereken özellikleri taşımaması durumudur. Kısacası, malın değerini veya tüketicinin ondan beklediği faydayı azaltan kusurlardır.
- Satıcının bildirdiği veya reklamlarında belirttiği özellikleri taşımaması.
- Ambalajında, etiketinde veya kullanma kılavuzunda yer alan niteliklere aykırı olması.
- Montajının satıcı tarafından veya onun sorumluluğu altında yanlış yapılması.
- Sözleşmede kararlaştırılan sürede teslim edilmemesi de ayıp sayılabilir.
Ayıplı hizmet ise, sözleşmede belirlenen süre içinde başlamaması veya hizmetin amacını bozan eksiklikler içermesidir. Örneğin, tamir edilen bir cihazın aynı arızayı tekrar vermesi ayıplı hizmettir. Bu durumda ayıplı hizmet bedel iadesi talep edilebilir.
Ayıplı mal ve cayma hakkı kavramları sıkça karıştırılır. Detaylı bilgi için Ayıplı Mal ve Cayma Hakkı Farkları yazımıza göz atabilirsiniz.
Tüketicinin Seçimlik Hakları: İade, Değişim, Onarım veya İndirim
Kanun, ayıplı bir mal veya hizmetle karşılaşan tüketiciye dört temel seçimlik hak tanır. Bu hakların kullanımı tamamen tüketicinin tercihine bağlıdır. Satıcı, tüketicinin seçtiği hakkı yerine getirmekle yükümlüdür.
- Sözleşmeden Dönme Hakkı: Tüketici, malı iade ederek ödediği tüm bedeli geri isteyebilir. Bu, en sık bilinen ayıplı mal iadesi hakkıdır.
- Ayıp Oranında Bedel İndirimi İsteme: Tüketici, malı iade etmek istemezse, kusurun neden olduğu değer kaybı kadar bedelde indirim talep edebilir.
- Ücretsiz Onarım İsteme: Tüketici, satıcıdan malın ücretsiz olarak tamir edilmesini talep edebilir. Onarım masrafları tamamen satıcıya aittir.
- Malın Ayıpsız Misliyle Değiştirilmesini İsteme: Tüketici, ayıplı ürünün aynısının kusursuz bir yenisiyle değiştirilmesini talep edebilir.
Bu haklar, hizmetler için de geçerlidir. Tüketici, hizmetin yeniden görülmesini, indirim yapılmasını veya sözleşmeden dönerek bedel iadesi talep edebilir. Ayıplı hizmetler konusundaki haklarınızla ilgili Ayıplı Hizmet ve Tüketici Hakları başlıklı makalemizi inceleyebilirsiniz.
Tüketici Hakem Heyeti (THH) 2025 Yılı Parasal Sınırları: İl ve İlçe Heyetleri Farkı
Tüketici Hakem Heyetleri, tüketici uyuşmazlıklarını hızlı ve masrafsız bir şekilde çözmek için kurulmuştur. Ancak her uyuşmazlık için THH’ye başvurulamaz. Başvurular, uyuşmazlık bedeline göre İl veya İlçe Tüketici Hakem Heyetlerine yapılır.
Bu parasal sınırlar her yıl Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından ilan edilen yeniden değerleme oranına göre güncellenir. 2024 yılı için geçerli olan sınırlar şöyledir:
- Değeri 104.000 TL‘nin altında bulunan uyuşmazlıklarda İlçe Tüketici Hakem Heyetleri görevlidir.
- Büyükşehir statüsündeki illerde değeri 104.000 TL ile 157.000 TL arasındaki uyuşmazlıklarda İl Tüketici Hakem Heyetleri görevlidir.
- Değeri 157.000 TL‘nin üzerindeki uyuşmazlıklar için ise doğrudan Tüketici Mahkemesi‘ne başvurmak gerekir.
THH parasal sınırlar 2025 yılı için henüz resmi olarak açıklanmamıştır. Bu rakamlar, 2024 yılı sonunda açıklanacak olan yeniden değerleme oranına göre artırılacaktır. Başvuru yapacağınız tarihteki güncel limitleri kontrol etmeniz önemlidir.
Adım Adım Tüketici Hakem Heyeti’ne Başvuru Nasıl Yapılır? (E-Devlet ve Dilekçe)
Tüketici hakem heyeti başvuru nasıl yapılır sorusunun iki temel cevabı vardır: e-Devlet üzerinden online başvuru veya fiziki olarak dilekçe ile başvuru. E-devlet sistemi, süreci oldukça kolaylaştırmaktadır.
1. E-Devlet Üzerinden Online Başvuru (TÜBİS):
En pratik yöntem, Tüketici Bilgi Sistemi (TÜBİS) aracılığıyla başvuru yapmaktır. Bu işlem için e-Devlet şifrenizin olması yeterlidir.
- E-Devlet Kapısı’na T.C. kimlik numaranız ve şifrenizle giriş yapın.
- Arama çubuğuna “Tüketici Şikayeti Uygulaması” yazın veya doğrudan bu bağlantıyı kullanın.
- İlgili formu eksiksiz bir şekilde doldurun. Şikayet ettiğiniz firma bilgileri, uyuşmazlık bedeli ve talebiniz net olarak belirtilmelidir.
- Başvurunuzu destekleyecek belgeleri (fatura, fiş, garanti belgesi, mesafeli satış sözleşmesi, ürün fotoğrafları vb.) sisteme yükleyin.
- Formu onaylayarak başvurunuzu tamamlayın. Başvuru sürecini yine aynı sistem üzerinden takip edebilirsiniz.
2. Dilekçe ile Fiziki Başvuru:
İnternet kullanmayan veya bu yöntemi tercih eden tüketiciler, Ticaret Bakanlığı’nın il veya ilçe müdürlüklerindeki hakem heyetlerine dilekçe ile başvurabilir. Başvuru için gerekli belgeler şunlardır:
- Uyuşmazlık konusunu ve talebinizi içeren başvuru formu veya dilekçe.
- Fatura, fiş, sözleşme gibi alışverişi kanıtlayan belgelerin bir kopyası.
- Varsa, garanti belgesi ve teknik servis raporu gibi ek belgeler.
- Şikayetinizi destekleyen diğer kanıtlar (e-posta yazışmaları, fotoğraflar vb.).
Başvurunuzun doğru heyete yapılması önemlidir. İkametgahınızın bulunduğu veya mal/hizmeti satın aldığınız yerdeki hakem heyetine başvurabilirsiniz.
THH Kararına İtiraz ve Tüketici Mahkemesi Süreci
Tüketici Hakem Heyetleri tarafından verilen kararlar, taraflar için bağlayıcıdır. Bu kararlar, İcra ve İflas Kanunu uyarınca ilamların yerine getirilmesi hükümlerine göre uygulanır. Yani, bir mahkeme kararı gibi icra edilebilirler.
Ancak taraflardan biri verilen kararı haksız bulursa, itiraz hakkı mevcuttur. Kararın tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde, kararı veren hakem heyetinin bulunduğu yerdeki Tüketici Mahkemesi‘ne itiraz davası açılabilir. Bu süre hak düşürücü bir süredir ve kaçırılmaması gerekir.
Tüketici Mahkemesi süreci, hakem heyetine göre daha karmaşık ve teknik olabilir. Bu aşamada hak kaybı yaşamamak adına bir tüketici avukatı yardımı almak, sürecin doğru yönetilmesi açısından faydalı olacaktır.
Yasal Uyarı: Bu blog yazısı genel bilgilendirme amaçlı olup, hukuki tavsiye niteliği taşımaz. Özel durumlarınız için mutlaka bir avukata danışınız.
- Bu içeriği beğendiyseniz, yorum bırakmayı ve paylaşmayı unutmayın!
- E-posta bültenimize kaydolarak benzer içeriklerden haberdar olun.
- Konu ile ilgili sorularınız için bizimle iletişime geçin!
- Bu sitede yayımlanan yazıların tamamı veya bir kısmı, Çakır Lex Hukuk Bürosu’nun yazılı izni olmaksızın kopyalanamaz, çoğaltılamaz, yayımlanamaz veya dağıtılamaz. İzinsiz kullanım halinde ilgili kişi veya kurumlar hakkında tüm yasal haklarımızı kullanacağımızı bildiririz.
