Yurt dışında yaşayan Türklerin boşanması, sıkça karşılaşılan ve pek çok hukuki detayı barındıran bir konudur. Eşinizle farklı bir ülkede ikamet ediyor olsanız bile Türkiye’de boşanma davası açmanız mümkündür. Bu kılavuz, Türkiye’de anlaşmalı veya çekişmeli boşanma davası süreçlerini, yurt dışından bu süreçleri nasıl yöneteceğinizi, mal paylaşımı, nafaka ve velayet gibi önemli konuları adım adım açıklamaktadır. Unutmayın, bu süreç doğrudan Türkiye’de açılacak boşanma davalarına odaklanmaktadır.
Ayrıca bu yazıda ele aldığımız konuları okumak yerine dinlemek isterseniz aynı konuları tartıştığımız podcast bölümümüzü aşağıdan kolayca dinleyebilirsiniz:
Yurt Dışında Yaşayan Türk Vatandaşları Türkiye’de Boşanma Davası Açabilir mi?
Evet, yurt dışında ikamet eden Türk vatandaşları Türkiye’de boşanma davası açabilirler. Türk Medeni Kanunu ve Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun (MÖHUK) bu duruma imkan tanımaktadır.
- Yetkili Mahkeme: Boşanma davalarında yetkili mahkeme, eşlerden birinin Türkiye’deki son yerleşim yeri mahkemesi veya davalının Türkiye’deki mutat meskeni mahkemesidir.
- Eğer eşlerin Türkiye’de bir yerleşim yeri yoksa, Ankara, İstanbul veya İzmir mahkemelerinden birinde dava açılabilir.
- Bu süreçte bir boşanma avukatı Türkiye sınırları içinde size vekaleten yardımcı olabilir.
Özellikle uluslararası unsurlar içeren davalar karmaşık olabileceğinden, sürecin doğru yönetilmesi için Uluslararası Hukuk ve Yabancı Mahkeme Kararları konusunda uzman bir avukattan destek almanız önemlidir.
Türkiye’de Yurt Dışından Boşanma Davası Türleri
Türkiye’de boşanma davaları temelde ikiye ayrılır: Anlaşmalı boşanma ve çekişmeli boşanma. Türkiye aile hukuku çerçevesinde her iki dava türü için de yurt dışından süreç yönetimi mümkündür.
Anlaşmalı Boşanma Davası: Yurt Dışından Hızlı ve Uzlaşmacı Çözüm
Anlaşmalı boşanma yurt dışından yürütülecekse, eşlerin boşanmanın tüm sonuçları üzerinde (nafaka, velayet, mal paylaşımı vb.) mutabık kalmış olmaları gerekir.
- Evlilik Süresi: Anlaşmalı boşanma için evliliğin en az 1 yıl sürmüş olması şarttır.
- Birlikte Başvuru veya Kabul: Eşler ya birlikte mahkemeye başvurmalı ya da bir eşin açtığı davayı diğer eş kabul etmelidir.
- Hakimin Takdiri: Hakim, tarafları bizzat dinleyerek iradelerinin serbestçe açıklandığına kanaat getirmelidir. Yurt dışında yaşayan eşler, konsolosluk aracılığıyla veya Türkiye’ye gelerek duruşmaya katılabilirler. Avukatları aracılığıyla da temsil edilebilirler ancak bazı durumlarda hakim eşleri bizzat görmek isteyebilir.
Anlaşmalı Boşanma Protokolü: Yurt Dışından Sürecin Temeli
Anlaşmalı boşanmanın en önemli unsuru, tarafların imzalayacağı anlaşmalı boşanma protokolüdür. Bu protokolde aşağıdaki hususlar net bir şekilde belirtilmelidir:
- Çocukların Velayeti: Müşterek çocukların velayetinin kime verileceği.
- Kişisel İlişki: Velayeti almayan eşin çocuklarla kişisel ilişkisinin nasıl düzenleneceği.
- İştirak Nafakası: Çocuklar için ödenecek iştirak nafakası miktarı.
- Yoksulluk Nafakası: Eşlerden birinin diğerine yoksulluk nafakası ödeyip ödemeyeceği, ödenecekse miktarı.
- Maddi ve Manevi Tazminat: Tarafların birbirlerinden talep ettikleri maddi veya manevi tazminat olup olmadığı.
- Mal Paylaşımı: Edinilmiş malların nasıl paylaşılacağı (yurt dışı boşanma mal paylaşımı dahil).
Bu protokol, her iki eş tarafından imzalanmalı ve mahkemeye sunulmalıdır. Boşanmada Mal Paylaşımı Nasıl Yapılır? başlıklı yazımızda mal paylaşımına dair detaylı bilgiler bulabilirsiniz.
Yurt Dışından Anlaşmalı Boşanma İçin Gerekli Belgeler
- Nüfus cüzdanı veya pasaport fotokopileri
- Anlaşmalı boşanma protokolü
- Varsa çocukların doğum belgeleri
- Vekaletname (Eğer avukat aracılığıyla takip edilecekse)
Bu belgelerin yurt dışından temini ve Türkiye’ye gönderilmesi gerekebilir. Konsolosluklar bu konuda yardımcı olabilir.
Çekişmeli Boşanma Davası: Türkiye’de Anlaşmazlık Durumunda İzlenecek Yol
Eşler boşanma veya boşanmanın sonuçları (nafaka, velayet, mal paylaşımı vb.) üzerinde anlaşamazlarsa, çekişmeli boşanma Türkiye mahkemelerinde görülür.
- Boşanma Nedenleri: Türk Medeni Kanunu’nda belirtilen özel (zina, hayata kast, pek kötü veya onur kırıcı davranış, suç işleme ve haysiyetsiz hayat sürme, terk, akıl hastalığı) veya genel (evlilik birliğinin temelinden sarsılması) boşanma nedenlerinden birine dayanılmalıdır.
- Delillerin Sunulması: Davacı taraf, boşanma nedenini ispatlamakla yükümlüdür. Tanık beyanları, mesajlaşmalar, sosyal medya kayıtları gibi deliller sunulabilir. Aldatma (Zina) Nedeniyle Boşanma Davası gibi özel durumlar, özel delil süreçleri gerektirebilir.
- Dava Süreci: Çekişmeli boşanma davaları, anlaşmalı boşanmaya göre daha uzun sürer ve daha karmaşıktır. Dilekçeler teatisi, ön inceleme duruşması, tahkikat aşaması ve sözlü yargılama gibi aşamalardan oluşur.
Çekişmeli Boşanmada Mal Paylaşımı, Nafaka ve Velayet
Bu konularda anlaşma sağlanamadığı için hakim, tarafların durumlarını, kusur oranlarını ve çocukların üstün yararını göz önünde bulundurarak karar verir.
- Mal Paylaşımı: Evlilik birliği içinde edinilmiş malların paylaşımı talep edilebilir. Yurt dışı boşanma mal paylaşımı söz konusu olduğunda, yurt dışındaki malların tespiti ve Türkiye’deki davaya dahil edilmesi karmaşık olabilir ve uluslararası hukuki yardım gerekebilir.
- Nafaka: Tedbir nafakası (dava süresince), iştirak nafakası (çocuk için) ve yoksulluk nafakası (eş için) talep edilebilir.
- Velayet: Hakim, çocuğun menfaatini ön planda tutarak velayete karar verir. Çocuk Velayeti Davası: Hakim Kararını Etkileyen Faktörler yazımızda bu konuda daha fazla bilgi bulunmaktadır.
Türkiye’de boşanma davası yurt dışı unsurları taşıdığında, özellikle çekişmeli davalarda süreç uzayabilir. Bu nedenle sabırlı olmak ve doğru hukuki strateji ile ilerlemek önemlidir.
Yurt Dışından Türkiye’de Boşanma Davası Açarken Nelere Dikkat Edilmeli?
Yurt dışından Türkiye’de boşanma davası açmak, bazı ek dikkat ve özen gerektirir.
- Doğru Avukat Seçimi: Alanında uzman, özellikle uluslararası boşanma ve Türkiye aile hukuku konularında deneyimli bir boşanma avukatı Türkiye‘de size büyük kolaylık sağlayacaktır. Avukatınız, sizin Türkiye’ye gelmenize gerek kalmadan birçok işlemi yürütebilir.
- Vekaletname İşlemleri: Yurt dışında yaşayan kişiler, Türkiye’deki avukatlarına vekaletname vermek için bulundukları ülkedeki Türk Konsolosluklarını kullanabilirler.
- Tebligat Adresleri: Yurt dışındaki eşe yapılacak tebligatlar, uluslararası tebligat kurallarına göre yapılmalıdır. Bu süreç zaman alabilir. Konsolosluklar aracılığıyla tebligat yapılabilir.
- Yurt Dışındaki Mal Varlığı: Yurt dışı boşanma mal paylaşımı gündeme geldiğinde, yurt dışındaki malların tespiti, değerlemesi ve Türk mahkemesi kararlarının o ülkede icrası gibi konular uluslararası hukukun alanına girer.
- Dil ve Belge Tercümeleri: Yabancı dildeki belgelerin yeminli tercüman tarafından Türkçeye çevrilmesi ve noter onayı veya apostil şerhi gerekebilir.
Güncel hukuki gelişmeler ve sıkça sorulan sorular için Blog & Haberler sayfamızı ziyaret edebilirsiniz.
Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
Yurt dışında yaşıyorum, Türkiye’ye gelmeden boşanabilir miyim?
Evet, özellikle çekişmeli davada bir avukat temsili ile Türkiye’ye gelmeden boşanmak mümkündür. Ancak hakim, anlaşmalı boşanmada tarafları bizzat dinlemek isteyebilir.
Yurt dışında boşandım, bu karar Türkiye’de geçerli mi?
Yurt dışında verilen boşanma kararlarının Türkiye’de geçerli olabilmesi için tanıma ve tenfiz davası açılması gerekir. Bu konu, mevcut yazımızın kapsamı dışında olup, daha detaylı bilgi için Yabancı Mahkeme Kararlarının Tanınması ve Tenfizi başlıklı yazımıza göz atabilirsiniz. Biz bu yazıda doğrudan Türkiye’de dava açılmasını ele alıyoruz.
Anlaşmalı boşanma protokolünü nasıl hazırlamalıyım?
Protokol, her iki tarafın haklarını koruyacak şekilde ve kanuna uygun olarak hazırlanmalıdır. Bir avukattan destek almanız, ileride doğabilecek sorunları engelleyecektir.
Çekişmeli boşanma davası ne kadar sürer?
Çekişmeli boşanma davalarının süresi, mahkemenin yoğunluğuna, delillerin toplanma sürecine ve davanın karmaşıklığına göre değişir. Ortalama 1.5 ila 3 yıl sürebilir.
Boşanma davası masrafları nelerdir?
Dava harçları, tebligat giderleri, bilirkişi ücretleri ve avukatlık ücreti gibi masraflar bulunmaktadır. Boşanma Davası Masrafları 2025 başlıklı yazımızda bu konuya değinilmiştir.
Sonuç: Yurt Dışından Türkiye’de Boşanma Sürecinde Profesyonel Destek Şart
Yurt dışında yaşayan Türklerin boşanması, doğru adımlar atıldığında ve profesyonel hukuki destek alındığında yönetilebilir bir süreçtir. Gerek anlaşmalı boşanma yurt dışından olsun, gerekse çekişmeli boşanma Türkiye mahkemelerinde görülsün, haklarınızın korunması ve sürecin en az yıpratıcı şekilde tamamlanması için deneyimli bir boşanma avukatı Türkiye‘den destek almanız kritik öneme sahiptir. Unutmayın ki her boşanma davası kendine özgüdür ve bireysel durumunuza göre bir yol haritası çizilmelidir.
Bu süreçte size yardımcı olabilecek resmi bir kaynak olarak, T.C. Adalet Bakanlığı’nın Aile Mahkemeleri ile ilgili genel bilgilendirme sayfalarını inceleyebilirsiniz.
Daha fazla bilgi ve danışmanlık için Aile Hukuku ve Boşanma Davaları kategorimizdeki diğer yazılarımıza göz atabilirsiniz.
Yasal Uyarı: Bu blog yazısı genel bilgilendirme amaçlı olup, hukuki tavsiye niteliği taşımaz. Özel durumlarınız için mutlaka bir avukata danışınız.
- Bu içeriği beğendiyseniz, yorum bırakmayı ve paylaşmayı unutmayın!
- E-posta bültenimize kaydolarak benzer içeriklerden haberdar olun.
- Konu ile ilgili sorularınız için bizimle iletişime geçin!
- Bu sitede yayımlanan yazıların tamamı veya bir kısmı, Çakır Lex Hukuk Bürosu’nun yazılı izni olmaksızın kopyalanamaz, çoğaltılamaz, yayımlanamaz veya dağıtılamaz. İzinsiz kullanım halinde ilgili kişi veya kurumlar hakkında tüm yasal haklarımızı kullanacağımızı bildiririz.
